niedziela, 17 czerwca 2018

Urlop 2018 - stary poniemiecki separator w Rębiszowie

Podczas wycieczek po okolicach Pogórza Izerskiego, co jakiś czas między drzewami pojawiała się w oddali tajemnicza betonowa budowla. Od początku obstawialiśmy, że jest to poniemiecki wynalazek. Nie myliliśmy się. Dowiedzieliśmy się, że jest to poniemiecki separator. Mimo szczątkowych informacji postanowiliśmy obejrzeć z bliska tę budowlę.


Ponieważ wyszukiwanie w Google wg haseł takich jak "poniemiecki separator Rębiszów" spełzły na niczym, szukałem dalej tylko i wyłącznie po starych fotografiach Rębiszowa i po niemieckojęzycznej nazwie wsi. Wszechwiedząca Wikipedia również nie zawierała informacji na temat tejże budowli. Jednak po dłuższych poszukiwania udało się! Na pierwsze fotografie natrafiłem na stronie fotopolska.eu.


Wśród fotografii natrafiłem na kopię czegoś co przypominało ulotkę reklamową lub wzmiankę z gazety. Taki zbiór informacji był już zadowalający.


Starałem się w miarę rzetelnie przetłumaczyć powyższy tekst. Słowa, których nie mogłem odnaleźć w słowniku, a które słownik internetowy przetłumaczył dość dziwnie, podkreśliłem. Jednakże mam nadzieję, że poniższe tłumaczenie, choć w niewielkim stopniu, oddaje sens tekstu artykułu.

Basaltwerk Rabishau G.m.b.H
Siedziba w Hirschbergu na Śląsku
Starostwo Powiatowe
Fabryka bazaltu w Rabishau została wybudowana w 1925 roku przez Provinzialverband Brandenburg i powiaty Hirschberg, Glogau, Löwenberg. Zdegradowany bazaltowy obszar Wickenstein [tak nazywało się wyrobisko Stary Łom] i Brandberg leży u podnóża Gór Izerskich w pobliżu Rabishau. Zdegradowany twardy bazalt ma według oficjalnych świadectw badania Państwowego Urzędu Badań Materiałów wytrzymałość na ściskanie wynoszącą 3600 kg na klejnot [tu chyba chodzi o jakąś wielkość próbki]. Jego zdolność absorpcji wody wynosi 0,24%. Kamień jest całkowicie odporny na mróz.


Od zerwania surowiec jest transportowany kolejką linową do żwirowni niedaleko stacji Rabishau. Żwirownia wyposażona jest w najnowocześniejszy park maszynowy. Zakład produkuje rocznie około 150 000 l balastu i 50 000 ton piasku i piasku. Produkowany jest żwir dla administracji Reichsbahn, a także żwir o wielkości ziarna 30/40 mm, 10/50 mm i skrobak naprawczy w rozmiarze ziarna 30/19 mm., Gruboziarniste odłamki o wielkości ziarna 15/30 mm, drobny żwir dla dróg bitumicznych o uziarnieniu 5/15 mm i piasek w uziarnieniu 0/5 mm. Zakład dostarcza również nie-akcjonariuszom.

Tyle w kwestii zaspokojenia wiedzy historycznej. Obszerny artykuł na temat kopalni i wydobycia kruszców w Rębiszowie poczytacie na oficjalnej stronie internetowej społeczności wsi Rębiszów. Obecnie separator jest nieużywany. Obok niego znajduje się pierwszorzędna linia kolejowa nr 274 relacji Wrocław Świebodzki – Zgorzelec. Kolej przejeżdża bezpośrednio pod "rękawami", do których wjeżdżały wspomniane kolejki linowe.


Jak działa taki separator? W większości przypadków zasada działania jest bardzo podobna. Przypomina to przesiewanie piasku w piaskownicy. Dziecko przesiewa piasek przy pomocy sitka. Po przesianiu piasku zawsze w sitku pozostają kamienie. W separatorze jest podobnie z tym, że jest kilka sit i każde ma inny rozmiar oczek. Weźmy dla przykładu rozmiary kamieni z tłumaczonego wcześniej tekstu. Pierwsze sito przesiewa piasek i drobne kamienie pozostawiają tylko te duże o rozmiarze 30/40 mm. Kolejne sito zatrzymuje kamienie o rozmiarze 19 mm, kolejne o rozmiarze 15 mm. Ostatnie zatrzymuje najdrobniejsze kruszywo o rozmiarze 5 mm.
 

Segregowane kruszywo jest zsypywane bezpośrednio do wagonów kolejowych. Opis jest laicki, ale mam nadzieję, że choć trochę udało mi się zobrazować zasadę działania takiego ustrojstwa.


Do separatora dojazd jest banalnie prosty. Droga też nie nastręcza problemów. Samo zwiedzanie woleliśmy odbyć tylko z zewnątrz. Mimo, że jest to budowla betonowa i wytrzyma jeszcze kilkadziesiąt lat, albo i dłużej, to jednak w środku znajduje się wiele niebezpiecznych elementów. Nietrudno się domyśleć, że takie miejsca padają ofiarą złomiarzy, co powoduje, że takie miejsca stają się niebezpieczne.


Portale internetowe godne polecenia:
fotopolska.eu
Oficjalna stronie internetowa społeczności wsi Rębiszów 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz